تحقق شهر مطلوب در گروی اجرای مدیریت واحد شهری

تعداد بازدید۴۰۹۱مرتبه

سالهاست که مشکلات شهر و شهرنشینی از دغدغه‌های اصلی متولیان امر و کارشناسان امور شهری بوده و همچنان نیز از محورهای اصلی آن به حساب می‌آید. این امر سبب شده تا دسترسی به یک شهر آرمانی و مطلوب برای شهروندان دور از ذهن باشد. لذا این سوال مطرح می‌‎گردد که شهر مطلوب به چه شهری گفته می‌شود و چه طور می‌توان به آن دست یافت؟

شهر مطلوب شهری است که بتواند حداکثر نیازهای شهروندان را برآورده کند، اصلا شهر به عنوان محلی است که مردم برای برآورده کردن نیازهای‌شان به آن روی می‌آورند، اگر قرار باشد نیازها بر آورده نشود نمی توان اسم آن را شهر گذاشت.
امروزه کاملا واضح است که برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری ملی بیشتر به نفع لایه‌های بالای سلسله مراتب شهری–روستایی صورت گرفته است. بروز کیفیت شهروند گرایی در محیط شهری از طریق تحقق مجموع کیفتی محیطی مانند امنیت، حس تعلق، نفوذ پذیری، زیبایی، مشارکت مردمی، انعطاف پذیری و زمینه‌گرایی امکان پذیر است.
یکی از دلایل ایجاد شوراهای شهر و روستا این بود که هزینه شهر و روستا بدون تکیه به درآمدهای نفتی و از طریق مردم تامین شود. حق شهروندان است که برای حفظ سلامت معنوی، سلامت اجتماعی و فرهنگی مبتنی بر ارزش‌های انسانی و الهی خود از منظر و سیمای شهر لذت ببرند. مدیریت اجتماعی شهر پس از مدیریت معنوی شهری در دومین رکن رشد مدیریت شهر ما قرار می گیرد. نخستین ویژگی یک شهردار داشتن صلاحیت محلی برای اداره‌ی شهر است. داشتن دانش فنی از مشخصات یک شهردار موفق است. اگر شهرداری به عنوان نهاد مردمی در جای خود باشد باید شهرها قابل زیست باشد و زمانی قابل زیست خواهد بود که اولویت‌های اجتماعی، معنوی، بهداشتی و انسانی حتی از الویت‌های اقتصادی ما مهم‌تر باشد. ترسیم چشم‌انداز و تعیین جایگاه‌ها، نمادها و تعریف نقش عناصر از جمله ویژگی‌های مدیران شهری است.
در شهری که به صورت مدیریت پایدار حرکت می‌کند، باید ضمن رعایت اصول و مبانی خلاقیت‌ها در اطلاع‌رسانی به چشم شهروندان نیز احترام بگذاریم، زیرا فضای بصری شهر نقشی اساسی در تامین بهداشت روان شهروندان دارد. امروزه مدیریت و منابع محلی بهترین راهبردهایی هستند که برای انتظام بخشی به امور شهر از آنها استفاده می‌شود. شهرها برای رشد و ترقی باید مقصدی را طی کنند و تعیین مقصد حق مردم است.
در دهه‌ی اخیر مدیریت شهرداری‌ها به پدیده‌ی فرهنگی و اجتماعی شهروند پویا توجه زیادی کرده‌اند و با تشکیل حوزه‌ی فرهنگی و اجتماعی در ساختار سیستمی خود تمهیدات و برنامه‌های خاصی برای ارتقای فرهنگ شهروندی در نظر گرفته‌اند. اولین فرایند زندگی اجتماعی شهروندان داشتن روابط دوسویه‌ی اجتماعی است. قوانین، هنجارهایی هستند که توسط نهادهای دولتی برقرار می‌شوند و به علت ضمانت اجرایی دارای مشروعیت قانونی هستند. هنجارهای اجتماعی در شهر همان الگوهای رفتاری بایدها و نبایدهاست که به صورت قوانین، شیوه‌های فوق و رسوم اجتماعی از راه آموزش و یادگیری اجتماعی مستمر و پیوسته نهادینه شده و در جهت برقراری نظم و حل دشواری‌ها و مشکلات شهری از سوی نهادهای اجتماعی مدیریت شهرداری اجرا می‌شود.
یکی از وظایف مدیریت شهری فراهم آوردن محیطی مناسب و شایسته‌ی زیست انسانی در شهر با توجه به گستردگی و پیچیدگی مسائل محیطی زیستن و پرهزینه بودن روش ها و ابزارهای مقابله با آنهاست. اگر همه دستگاه‌های دخیل در مدیریت شهر توجیه شوند که هدف واحد دارند و تحت مدیریت واحد عمل کنند، مطمئنا به هدف اصلی که رفاه عمومی و رضایت شهروندان است، نائل خواهیم شد. اگر برنامه ریزان و طراحان و مدیران امور شهری بخواهند به اهداف خود دست یابند، باید برنامه‌های خود را با محیط اجتماعی هماهنگ سازند و چنین امری تنها با مشارکت مداوم میسر خواهد شد. مدیریت شهری بیش از اداره سیاسی به مشارکت مردمی نیاز دارد.